Paluch sztywny
PALUCH SZTYWNY (łac. hallux rigidus)- schorzenie przodostopia, które polega na narastającej utracie ruchomości w stawie śródstopno - paliczkowym palucha (dużego palca stopy). Kąt tzw. koślawości palucha, czyli odchylenia na zewnątrz stopy jest prawidłowy, w przeciwieństwie do tzw. palucha koślawego.
Pacjenci szukają pomocy z powodu dolegliwości bólowych i narastających deformacji- pogrubienia stawu i obecności wyrośli, które mogą powodować konflikt stopy z obuwiem. Początkowo bóle pojawiają się jedynie po dłuższym chodzeniu lub bieganiu, następnie występują coraz częściej, nawet w spoczynku, bez związku z nadmierną aktywnością sportową.
Paluch sztywny - przyczyny
Nazwa „paluch sztywny” pochodzi od sytuacji, która współcześnie zdarza się dość rzadko - zaawansowany proces chorobowy całkowicie usztywnia paluch. Przyczyną palucha sztywnego jest choroba zwyrodnieniowa, w której przebiegu dochodzi do stopniowego, choć zróżnicowanego w czasie niszczenia stawu. Początek zmian obserwowany jest w chrząstce stawowej, następnie może być zauważony na zdjęciach rtg pod postacią zwężenia szpary stawu i obecności wyrośli zwyrodnieniowych, tzw. „osteofitów”. Ich wielkość jest niekiedy powodem odczynów zapalnych i trudności w doborze obuwia.
Podczas konsultacji ortopedycznej stopa badana jest podobnie jak w przypadku innych schorzeń przodostopia: oceniany jest m. in. kształt stopy, występowanie innych deformacji, stopień koślawości oraz zakres ruchomości stawów. Kolejnym etapem staje się ocena zdjęć rtg, powinny być wykonane w określonych projekcjach, najczęściej tzw. „a-p oraz bocznej”. Niekiedy potrzebne są dodatkowe badania- inne ujęcia rtg, usg czy rezonans magnetyczny.
Po potwierdzeniu rozpoznania proponowane jest leczenie - operacyjne bądź nieoperacyjne, czyli zachowawcze. W przypadku leczenia operacyjnego zabieg może polegać na dokładnym oczyszczeniu i „uruchomieniu” stawu, plastyce powierzchni stawowych lub stosowaniu implantów, mających przejąć rolę naturalnego stawu. Decyzja o leczeniu operacyjnym jest podejmowana w sposób złożony i zawsze wymaga dobrego poinformowania pacjenta o ryzyku i korzyściach wybranej metody.
