„Koślawy paluch”, potocznie nazywany haluksem (od łacińskiego hallux valgus) to przypadłość, która dotyka duży procent populacji. Wielokrotnie jest przyczyną wstydu i zakłopotania – szczególnie latem, gdy zakryte buty zmienia się na sandały i klapki. Ale nieestetyczny wygląd stopy nie jest głównym problemem – nieleczone haluksy mogą prowadzić do poważniejszych konsekwencji, między innymi do powstawania zmian zwyrodnieniowych w obrębie innych stawów kończyn dolnych. To dlatego warto zgłosić się na leczenie do specjalistów, którzy – tak jak my – dysponują szeregiem metod leczniczych i bez problemu znajdą rozwiązanie tego problemu.
Jednym z najbardziej skutecznych sposobów leczenia haluksów jest leczenie operacyjne. Istnieje wiele metod operacji haluksów, które różnią się wskazaniami, skutecznością i komfortem pacjenta po zabiegu. Możecie być Państwo pewni, że każdego pacjenta traktujemy indywidualnie i dobór metody odbywa się zgodnie z najnowocześniejszymi standardami.
Rodzaje zabiegów najczęściej stosowanych w chirurgii przodostopia:
Leczenie operacyjne haluksów obejmuje wiele metod. W ciągu ostatnich lat dokonała się prawdziwa rewolucja w tej dziedzinie i obecnie sposobów na operacyjne leczenie tego schorzenia jest kilkadziesiąt. W naszej klinice dobieramy je indywidualnie do każdego pacjenta. Czym cechują się poszczególne metody operacyjne?
- Korekcja metodą Chevron – kwalifikacja do korekcji haluksa metodą Chevron obejmuje pacjentów z paluchem koślawym w stopniu łagodnym i umiarkowanym. Jest to podgłowowa osteotomia I kości śródstopia, która najczęściej wymaga zastosowania implantu. Polega na odpowiednim nacięciu kości śródstopia i przesunięciu fragmentów względem siebie. Implant stabilizuje wówczas właściwe ustawienie. Technika operacji palucha koślawego tą metodą może różnić się w zależności od stopnia zaawansowania deformacji oraz preferencji lekarza.
- Korekcja metodą Scarf – osteotomia Scarf wykonywana jest w łagodnych oraz średniozaawansowanych postaciach palucha koślawego. Umożliwia korekcję trójpłaszczyznową deformacji. Jest to osteotomia I kości śródstopia, a kształt cięcia przypomina literę „Z” – górne cięcie wykonywane jest od strony grzbietowej dystalnego odcinka kości śródstopia, cięcie poziome wzdłuż jej trzonu (pod wybranym kątem), a dolne cięcie od strony podeszwowej proksymalnego odcinka kości śródstopia. Fragmenty kości są przesuwane i stabilizowane implantem.
- Metoda Akina – dotyczy paliczka bliższego palucha i to na tym poziomie odbywa się korekcja jego koślawego ustawienia. Jest często stosowana jako procedura uzupełniająca np. korekcję met. Chevron lub Scarf.
- Korekcja metodą McBride/Silver – operacja daje dobre efekty w niewielkich deformacjach oraz umożliwia szybki (po około 2 tygodniach od zabiegu) powrót do normalnego obuwia. Zabieg polega na usunięciu zwyrodnieniowo zmienionych tkanek w okolicy stawu śródstopno-paliczkowego palucha i uwolnieniu tzw. miękkich tkanek, utrzymujących koślawe ustawienie.
- Metoda Lapidus – jest wskazana w przypadku deformacji palucha koślawego w stopniu zaawansowanym i ciężkim (kąt IMA > 20°) oraz w warunkach niestabilności I promienia stopy. Metoda ta polega na korekcji koślawego ustawienia i nadmiernej mobilności poprzez usztywnienie stawu klinowo-śródstopnego (tzw. „artrodezę”). Powierzchnie stawowe zostają usunięte pod odpowiednim kątem w taki sposób, aby splantaryzować i przesunąć dobocznie pierwszy promień. Metoda Lapidus wymaga implantu – kość stabilizowana jest śrubami, płytką ze śrubami lub specjalnym gwoździem.
- Metoda Kellera - polega głównie na usunięciu podstawy paliczka bliższego palucha i ponownym „uruchomieniu” zmienionego chorobą zwyrodnieniową stawu śródstopno- paliczkowego palucha. Jest to zabieg wykonywany raczej po 60. roku życia lub przy obecności zwyrodnienia stawu aMP palucha (tzw. hallux rigidus).
- Cheilektomia – to najczęściej wykonywana operacja w przypadku leczenia umiarkowanych zmian zwyrodnieniowych stawu MP I. Zabieg ten polega na wykonaniu plastyki okolicy stawu śródstopno-paliczkowego palucha poprzez dokładne usunięcie wszystkich wyrośli, powstałych na tle choroby zwyrodnieniowej i ograniczających ruchomość stawu. Wynikiem operacji jest zniesienie dolegliwości bólowych stawu MP I, zwiększenie zakresu ruchomości w stawie oraz możliwość poruszania się bez bólu.
Halluxduo - specjaliści od operacji haluksów
Chcesz, by operacja haluksów, przygotowanie do niej i rekonwalescencja przebiegły prawidłowo, sprawnie i komfortowo? Oddaj się w ręce specjalistów z Halluxduo. W naszej firmie czeka na ciebie zespół doświadczonych lekarzy, których ortopedia jest pasją od wielu lat.
Dlaczego warto zgłosić się do nas?
- Nasz zespół tworzą specjaliści z medycznym wykształceniem – za nami są lata studiów na Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
- Jesteśmy doświadczonymi lekarzami – spędziliśmy setki godzin w salach operacyjnych, przekuwając teorię w praktykę.
- Jesteśmy pasjonatami ortopedii – wciąż się rozwijamy w tym kierunku i aktualizujemy naszą wiedzę.
- Pacjent jest w centrum naszego zainteresowania – utrzymujemy stały kontakt z naszymi pacjentami w trakcie całej terapii.
- Stosujemy nowoczesne metody leczenia – dzięki temu możemy sprostać potrzebom pacjentów z najbardziej zaawansowanymi problemami przodostopia.
Skontaktuj się z nami już dziś!
Haluksy - pierwsze objawy
Początkowo zmiany w stopie postępują prawie bezboleśnie, a dolegliwości bólowe pojawiają się epizodycznie. Z czasem (jako rezultat rozwoju przewlekłego miejscowego stanu zapalnego), ból pojawia się częściej i ma większe nasilenie. Występuje pieczenie, zaczerwienienie i obrzęk okolicy bocznej stawu śródstopno-paliczkowego palucha. Noszenie butów na obcasie staje się niekomfortowe, nie można wspiąć się na palce. Paluch zaczyna się deformować, odginając w bok – pojawia się charakterystycznie odstająca kostka.
Kto jest bardziej narażony na powstawanie haluksów? Ze względu na to, że jest to dolegliwość niezwykle rozpowszechniona – haluksy mogą spotkać każdego. Szacuje się że nawet 60% osób starszych ma problemy ze stopami w postaci różnorakich deformacji, między innymi haluksów.
Skąd biorą się haluksy?
Nie jesteśmy często na stanie ustalić konkretnie, dlaczego u naszych pacjentów występuje problem paluchów koślawych. Przyczyn powstawania haluksów jest bardzo dużo. Należą do nich:
- niewłaściwa współpraca mięśni krótkich i zewnętrznych stopy,
- zmniejszona siła mięśni zginających i odwodzących paluch,
- nieprawidłowe ustawienie kości piętowej,
- płaskostopie poprzeczne,
- nieprawidłowy wzorzec obciążania stopy podczas chodzenia,
- zaburzenia funkcji więzadeł i powięzi podeszwowej,
- brak aktywności fizycznej,
- długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej
- nadmierne obciążenie stóp (na przykład poprzez intensywne treningi),
- długotrwałe noszenie wąskiego obuwia,
- noszenie niedopasowanego obuwia,
- zapalenie stawów stopy,
- urazy stopy doznane w przeszłości,
- ciąża,
- czas pomenopauzalny,
- zespół Downa,
- zespół Ehlersa-Danlosa (jego objawy to nadmierna wiotkość stawów, hiperelastyczność skóry),
- predyspozycje genetyczne.
Wskazania i przeciwwskazania do operacji
Wskazaniem do operacji są zmiany, których nie da się skorygować postępowaniem zachowawczym, czyli:
- są zaawansowane,
- szybko postępują,
- powodują znaczny dyskomfort.
Kiedy operacji nie można przeprowadzić? Przeciwwskazaniami są między innymi:
- choroba nowotworowa,
- otyłość,
- żylaki,
- zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe,
- niewydolność mięśniowa.
Jak wygląda operacja palucha koślawego?
Decyzję o leczeniu operacyjnym podejmuje lekarz na podstawie postawionej diagnozy. Z reguły zabieg trwa około godziny.
Przed operacją
Podczas wizyty w naszej klinice lekarz ortopeda bada stopę, sprawdza stopień deformacji, lokalizuje bolące miejsca, sprawdza obecność współwystępujących deformacji. Niezbędne jest również przeprowadzenie badania RTG. Powinno być ono wykonane na stojąco (w obciążeniu), w dwóch projekcjach: od góry i z boku (tzw. AP + bok). Na prześwietleniu można wyznaczyć szereg różnych kątów. Najważniejsze z nich to kąt IM, czyli międzyśródstopny (norma do 9 stopni) oraz kąt HV, czyli kąt koślawości palucha (norma do 15 stopni).
Na podstawie oględzin oraz badania RTG lekarz dobiera metodą operacji. Przed operacją nasi specjaliści dokładnie opisują pacjentowi jej przebieg i wyjaśniają wszelkie wątpliwości.
Operacja – przebieg
W większości przypadków korekcja palucha koślawego wymaga wykonania osteotomii czyli przecięcia kości (najczęściej I kości śródstopia lub innych kości przynależących do I promienia) a następnie jej stabilizacji w skorygowanym ustawieniu. Większość zabiegów jest wykonywana w znieczuleniu miejscowym, co oznacza, że stopa jest znieczulona, a pacjent przytomny. Znieczulenie ogólne lub podpajęczynówkowe jest rzadko stosowane.
Jak dbać o stopę po przebytej operacji haluksów?
Choć operacje palucha koślawego trwają krótko i są wykonywane w znieczuleniu miejscowym, tak jak inne tego typu zabiegi, wymagają rekonwalescencji. Jak dbać o stopę po zabiegu?
But ortopedyczny
Choć krótki odcinek można przejść już następnego dnia po operacji, prowadzenie samochodu czy sprawne, szybkie chodzenie o własnych siłach jest możliwe dopiero po około 6 tygodniach. Żeby gojenie się przebiegało bezproblemowo, pacjentowi zaleca się noszenie buta ortopedycznego. Służy on odciążeniu przodostopia, w obrębie którego dokonano osteotomii (przecięcia kości). Specjalny but odciążający przodostopie powinien być noszony do uzyskania zrostu kostnego, czyli przez okres około 6 tygodni.
Ćwiczenia
Powrót do sprawności po operacji haluksów przyspieszają odpowiednie ćwiczenia. Dzięki nim możliwa jest poprawa zakresu ruchu w stawach operowanej kończyny dolnej, poprawa czucia głębokiego, poprawa koordynacji nerwowo-mięśniowej oraz zmniejszenie obrzęku. Jednymi z pierwszych ćwiczeń po operacji są zginanie stóp maksymalnie “do góry” i “na dół” – jednocześnie obie stopy lub naprzemiennie oraz zwijanie ręcznika w rulon palcami u stopy.
Czy można zapobiec powstawaniu haluksów?
U pacjentów, którzy mają w rodzinie przypadki palucha koślawego szczególnie istotna jest profilaktyka. Jeśli paluch już zaczyna się deformować, nie uda się go przywrócić poniższymi metodami do stanu sprzed deformacji, ale można spowolnić jej postępowanie oraz złagodzić ból podczas chodzenia. Jakie sposoby leczenia zachowawczego szczególnie polecamy?
- Noszenie szerokich butów z niskim obcasem i miękką podeszwą – aby zmniejszyć ryzyko powstawania haluksów, trzeba unikać obuwia predysponującego do ich powstawania, na przykład wysokich obcasów i butów, które mają wąskie noski. Taki rodzaj obuwia powoduje przeciążenia przedniej części stóp i pogłębianie wady.
- Zrzucenie nadmiernych kilogramów – u osób z nadwagą lub otyłością ryzyko powstawania haluksów jest o wiele większe. Zbyt duża waga przyczynia się także do płaskostopia, które również sprzyja wystąpieniu palucha koślawego. Większa aktywność fizyczna, ustalenie odpowiedniej diety i redukcja masy ciała to skuteczne sposoby na zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia deformacji stóp.
- Wkładki ortopedyczne do butów – stabilizują kości śródstopia i palucha, podnoszą łuk poprzeczny stopy, zapobiegając lub poprawiając stan płaskiej stopy, gwarantują odpowiednią amortyzację i dopasowują się do kształtu stopy. Dzięki temu zwiększają wygodę chodzenia, minimalizują dolegliwości bólowe i pozwalają na długotrwałe noszenie obuwia bez dyskomfortu.
- Fizjoterapia oraz ćwiczenia – to element niezbędny w terapii palucha koślawego. Przestrzeganie zaleceń fizjoterapeuty, dobrze dobrana terapia i regularność przynoszą widoczne efekty, czyli znaczące poprawienie stanu haluksów.
Co zrobić, gdy haluks boli? Przede wszystkim trzeba jak najszybciej umówić się na konsultację do specjalisty. Można zastosować również doraźne metody łagodzenia bólu, pamiętając o tym, że ból na stałe można zlikwidować tylko dobierając odpowiednie leczenie. Co się sprawdzi, gdy pojawia się ból?
- Zimne okłady – w przypadku wystąpienia stanu zapalnego, obrzęku haluksa, zaczerwienienia i bolesności podczas chodzenia – pomocne będą kompresy z lodu. Lód należy przyłożyć do wyrośli kostnej i trzymać nie dłużej niż 5 minut. Lodu nie przykłada się bezpośrednio do skóry, lecz przez ściereczkę/cienki ręcznik. Trzeba jednak pamiętać, żeby kontakt lodu i skóry nie był bezpośredni. Warto go owinąć na przykład ściereczkę.
- Środki przeciwbólowe – jeśli dolegliwości są bardzo nasilone, ból jest dotkliwy i utrudnia normalne funkcjonowanie – można sięgnąć po jeden z leków z grupy NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych), które są dostępne bez recepty. Zredukują ból oraz skutecznie złagodzą stan zapalny, co zmniejszy ryzyko patologicznej nadbudowy kostnej i pogorszenia deformacji. Trzeba pamiętać, by nie przyjmować ich przez długi czas, ponieważ mają wiele działań niepożądanych (w szczególności na układ pokarmowy).
Zapraszamy
Mierzysz się z problemem palucha koślawego? Masz wyraźnie widocznego haluksa, który boli przy każdym kroku, a może w twojej rodzinie występuje to schorzenie i obawiasz się, że ciebie też dotknie? W każdym z tych przypadków nasi specjaliści ci pomogą. Leczenie haluksów – niezależnie od tego, jak bardzo ich stan jest zaawansowany, mamy opanowane do perfekcji. Przywróć estetyczny wygląd swoim stopom i pozbądź się bólu.